მეცნიერებმა ფარაონ ამენჰოტეპ I-ის მუმიფიცირებული სხეული კომპიუტერული ტომოგრაფიის სკანირების მეშვეობით შეისწავლეს
საქართველო, თბილისი - 22:25 | 28.12.2021 ნანახია: 2100
ძველი ეგვიპტის ფარაონის ამენჰოტეპ I-ის მუმიფიცირებული სხეულის შესწავლა კომპიუტერული ტომოგრაფიის სკანირების მეშვეობით მოხდა. მეცნიერებმა მის შესახებ ბევრი რამ შეიტყვეს.
მუმია ამენჰოტეპ I-ისა, რომელიც ეგვიპტეს ჩვენს ერამდე 1525-1504 წლებში მართავდა, დეილ-ელ-ბაჰრიში 140 წლის წინ აღმოაჩინეს. მაშინ არქეოლოგებს მუმია არ გაუსნიათ, რათა არ დაეზიანებინათ ნიღაბი და ტილოს ელემენტები, რომელშიც ცხედარი იყო გახვეული.
თუმცა, მაღალი ტექნოლოგიები მეცნიერებს მუმიის შესწავლაში დაეხმარა, ისე, რომ არ დაზიანებულა სხეული. მეცნიერებმა ამენჰოტეპ I-ის სკანირებით ფარაონის შესახებ უამრავი ინფორმაციისა და მისი დაკრძალვის დეტალების შესახებ შეიტყვეს.
როგორც კაიროს უნივერსიტეტის რადიოლოგიის პროფესორი და კვლევის წამყვანი ავტორი საჰარ სალიმი ჟურნალში Frontiers in Medicinе გამოქვეყნებულ პუბლიკაციაში წერს, გაირკვა, რომ ამენჰოტეპ I 35 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
„ის იყო დაახლოებით 169 სმ სიმაღლის, ჰქონდა წინადაცვეთა და კარგი კბილები. მის ტანსაცმელზე აღმოვაჩინეთ 30 თილისმა და უნიკალური ოქროს ქამარი, ოქროსივე მძივებით. როგორც ჩანს, ამენჰოტეპ I ფიზიკურად ჰგავდა თავის მამას: მას ჰქონდა წვეტიანი ნიკაპი, პატარა, ვიწრო ცხვირი, ხვეული თმა და ოდნავ წინ წამოწეული ზედა კბილები“, - განუცხადა საჰარ სალიმმა სააგენტო PA Media-ს.
პროფესორმა სალიმმა აღნიშნა, რომ მკვლევარებს არ აღმოუჩენიათ რაიმე ჭრილობა ან დაავადებისგან გამოწვეული სხეულის დეფორმაცია, რაც მათ ფარაონის სიკვდილის მიზეზის დადგენაში დაეხმარებოდა.
ასევე, მკვლევარებმა აღმოაჩინეს, რომ ამენჰოტეპ I პირველი ფარაონი გახდა, რომელიც მკერდზე გადაჯვარედინებული ხელებით დაკრძალეს და მუმიფიცირების დროს ტვინი არ ამოუღეს.
სკანირებამ ასევე აჩვენა, რომ მუმიას უამრავი ტრავმა მიაყენეს მძარცველებმაც.
ამის გარდა, მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ მუმიის აღდგენისას ქურუმებმა მოწყვეტილი თავი და კისერი სხეულს სელის ლენტით მიამაგრეს, დაფარეს მუცლის წინა კედლის დეფექტი ქსოვილის სახვევით და მის ქვეშ ორი თილისმა მოათავსეს, მოგლეჯილი მარცხენა ხელი კი სხეულზე მიაბეს.
სალიმი ფიქრობს, რომ სკანირებისას სხეულზე აღმოჩენილი ძვირფასეულობა და თილისმები უარყოფენ თეორიას იმის შესახებ, რომ ქურუმებს შეეძლოთ მათი მოხსნა მემკვიდრე ფარაონებისთვის გადასაცემად.
ამენჰოტეპ I-ის მუმია ქურუმებმა დეირ-ელ-ბაჰრიში, სამარხებისა და ტაძრების კომპლექსში გადაასვენეს, რათა მისი უსაფრთხოება დაცული ყოფილიყო.
პოლიტიკა
- ყველა ის ადამიანი, რომელსაც ახლა აკავებენ, არის რუსული საოკუპაციო რეჟიმის ტყვე, რეჟიმი ასამართლებს ადამიანთა ყველაზე მშრომელ ნაწილს, რომელზეც დგას ამ ქვეყნის თავისუფლება - ანა წითლიძე
- სახელმწიფო გადატრიალება უცხოეთიდან რომ იყო დაგეგმილი, ხელის გულზე დევს, ადგილობრივმა რადიკალებმა თავიანთ ინსტრუქტორებს შეუქმნეს პირობები, რომ ორგანიზატორებმა აირიდონ პასუხისმგებლობა - შალვა პაპუაშვილი
- ევროპარლამენტარები საქართველოსთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებენ
- იმედია, მურთაზი, სხვა დაკავებულები, მხოლოდ მინიშნებებით არ შემოიფარგლებიან, რუსეთს და რუსული ტიპის დიქტატურას როდესაც ებრძვი, ნახევარი სიმართლით ვერ დაამარცხებ - თინა ბოკუჩავა
საზოგადოება
- წიგნი ეკოცნობიერების ამაღლებისთვის - „თეგეტასა“ და „მწვანე პოლუსის“ კოლაბორაცია
- AgriPreneur Sprint - „საირმეს რეკრეაციული ფერმა“ „კავკასიის უნივერსიტეტთან“ თანამშრომლობით პრეაქსელერაციის პროგრამას იწყებს
- ბუნება და კომფორტი ერთად - „საირმეს რეკრეაციულ ფერმაში“ თანამედროვე საპიკნიკე ზონები მოეწყო
- „საირმეს რეკრეაციული ფერმის“ მხარდაჭერით ანსამბლ „ჰერიოს“ 15 წლის საიუბილეო კონცერტი გაიმართება
სამართალი
- ია დარახველიძემ საპატიმრო დატოვა
- სტრატეგიული და განსაკუთრებული მნიშვნელობის ობიექტის ჯგუფურად ხელში ჩაგდების მცდელობის, ჯგუფური ძალადობის ორგანიზებისა და მონაწილეობის ფაქტებზე კიდევ 13 პირს წარედგინა ბრალი
- გლდანის ციხის ყოფილი უფროსი გარდაცვლილი იპოვეს
- პირადი ცხოვრების საიდუმლოს უკანონო მოპოვების, შენახვისა და გამოყენების ფაქტზე ერთი პირი დააკავეს
მსოფლიო
- დონალდ ტრამპმა და ვოლოდიმირ ზელენსკიმ უკრაინისთვის Tomahawk-ების მიწოდებაზე ისაუბრეს - Axios
- ღაზის სამშვიდობო შეთანხმების პირველი ფაზის შესახებ შეთანხმება მნიშვნელოვანი გარღვევაა, ყველაფერს გავაკეთებთ მის განხორციელებლად - კაია კალასი
- სიამაყით ვაცხადებ, რომ ისრაელმა და „ჰამასმა“ ხელი მოაწერეს სამშვიდობო გეგმის პირველ ფაზას, ყველა მძევალი ძალიან მალე გათავისუფლდება და ისრაელი თავის ჯარებს შეთანხმებულ ხაზზე გაიყვანს - დონალდ ტრამპი
- ევროპარლამენტმა უვიზო მიმოსვლის შეჩერების გამარტივებულ მექანიზმს მხარი დაუჭირა
კონფლიქტები
- ოკუპირებულ აფხაზეთში ე.წ. პარლამენტიდან რუსეთთან „საინვესტიციო ხელშეკრულების“ ე.წ. კანონპროექტის გატანისთვის ემზადებიან
- რუსეთმა ოკუპირებულ აფხაზეთს დაფინანსება შეუჩერა
- რუსეთის საოკუპაციო ძალების მიერ სოფელ დირბის მიმდებარედ, უკანონოდ დაკავებული საქართველოს ორი მოქალაქე თავისუფალია - სუს-ი
- ოკუპირებულ აფხაზეთში მი-24 ჩამოვარდა
თავდაცვა
- სუ-25-ის კატასტროფის ადგილზე, საგამოძიებო და საპროცესო მოქმედებები დასრულებულია - თავდაცვის სამინისტრო
- საქართველო პოლონეთისგან საზენიტო-სარაკეტო კომპლექსს შეისყიდის
- წლის ბოლომდე გამოვუშვებთ ქართული წარმოების უპილოტო საფრენ აპარატებს - ჯუანშერ ბურჭულაძე
- აშშ საქართველოს რუსეთის წინააღმდეგ თავდაცვის გასაძლიერებლად $35 მილიონს გამოუყოფს
სპორტი
- მთელი მატჩის განმავლობაში მასპინძელი გუნდის გულშემატკივართა ნაწილი პროვოცირებდა და შეურაცხყოფას აყენებდა ჯაბა კანკავას, გვჯერა, სადისციპლინო კომიტეტი სამართლიან გადაწყვეტილებას მიიღებს - "დინამო თბილისი"
- საქართველოს ნაკრები ერთა ლიგის პლეი ოფში სომხეთს შეხვდება
- საქართველოს ნაკრებმა ჩეხეთი დიდი ანგარიშით დაამარცხა
- საქართველოს ეროვნული ნაკრები ერთა ლიგის გათამაშებისთვის ემზადება